1. Ιστορική Διαδρομή (Εισαγωγή)

ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΡΥΤΙΟΝ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΡΟΤΑΣΙ:

ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ  ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

…Και των Κρητών ήτο αρχηγός ο Ιδομενεύς ο ανδρείος,

όσους απόστειλε η Κνωσσός και η πυργωμένη Γόρτυς

και ο λευκόγειος Λύκαστος και η Μίλητος και η Λύκτος,

το Ρύτιον και η Φαιστός, χώρες λαμπρές, και άλλοι

οπού την εκατόμπολιν εκατοικούσαν Κρήτην.

Όλων αυτών ήτο αρχηγός ο Ιδομενεύς ο ανδρείος

και ο Μηριόνης, όμοιος του ανθρωποφόνου Άρη

κι είχαν ογδόντα ολόμαυρα κατόπι τους καράβια…

(Όμηρος, Β 645-652 – μτφ. I. Πολυλά1)

Εισαγωγή

Στο παραπάνω απόσπασμα από τον περίφημο «Νηών Κατάλογο» της Ιλιάδας, ο

Όμηρος αναφέρει επτά κρητικές πόλεις που πήραν μέρος στον Τρωικό Πόλεμο με

αρχηγό τον Ιδομενέα, ανάμεσά τους η Φαιστός και το Ρύτιον, «χώρες λαμπρές», όπως τις ονομάζει.

Το σημερινό Ροτάσι του Δήμου Αστερουσίων (εικ. 1) διασώζει παραλλαγμένο

έως τις μέρες μας το όνομα της αρχαίας πόλης. Η ιστορική συνέχεια επιβεβαιώνεται

όχι μόνο από την ετυμολογία της ονομασίας, αλλά και από τα αρχαιολογικά

ευρήματα, λιγοστά και σποραδικά, αλλά ενδεικτικά του πλούτου της ιστορίας του.

Εκτεταμένες και συστηματικές αρχαιολογικές έρευνες, τόσο στο Ροτάσι όσο και στην

ευρύτερη περιοχή δεν έχουν γίνει. Τα λιγοστά στοιχεία που διαθέτουμε προέρχονται

από τις ελάχιστες σωστικές ανασκαφές και τυχαίες περισυλλογές, ενώ η προσπάθεια

ανασύστασης της ιστορίας του τόπου συμπληρώνεται, όσο βέβαια αυτό είναι δυνατό,

από τις πληροφορίες των αρχαίων περιηγητών, γεωγράφων, λεξικογράφων και

συγγραφέων εγκυκλοπαιδικών έργων2. Μόλις τα τελευταία χρόνια οι αρχαιολόγοι

στρέφουν το ενδιαφέρον τους στην περιοχή της ανατολικής Μεσαράς, χώρος ο οποίος

μέχρι σήμερα έχει ελάχιστα ερευνηθεί και μελετηθεί,

σε αντίθεση με την περιοχή της Φαιστού και της Γόρτυνας.

Στα μέσα του περασμένου αιώνα γνωστοί περιηγητές της Κρήτης, ο Robert

Pashley3 το 1833 και ο Thomas Spratt4 το 1865, πέρασαν από την περιοχή και

επεσήμαναν τη σπουδαιότητα του χώρου. Μάλιστα ο Spratt διακρίνει τα

αρχιτεκτονικά λείψανα της αρχαίας πόλης και ταυτίζει την περιοχή με το αρχαίο

Ρύτιον. Μαζί του θα συμφωνήσει και ο Arthur Evans, ο οποίος περπάτησε στην

περιοχή στις 2 Απριλίου του 18945, όπως επίσης και ο Ιταλός αρχαιολόγος Lucio

Mariani στις αρχές του 20ου αι. Ο τελευταίος μάλιστα θα μιλήσει για την ύπαρξη

πιθανού «μεγάρου»6 στην αρχαία πόλη του Ρυτίου. Έκτοτε ελάχιστα έχουν γίνει, ενώ

από διοικητικής απόψεως η αρχαιολογική υπηρεσία μόλις πρόσφατα κήρυξε τις

περιοχές «Κεφάλα», «Εμπασός», «Φαρμακαράς» και «Ξηρόκαμπος» ως

αρχαιολογικούς χώρους με κύριο στόχο την αποτελεσματικότερη προστασία των

αρχαιοτήτων.[…]

Διαβάστε τη συνέχεια στο άρθρο “Η Μινωική και Μυκηναϊκή περίοδος“

.

{Απόσπασμα από δημοσίευση της αρχαιολόγου Μαρίνας Βελεγράκη με τίτλο:

“ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΡΥΤΙΟΝ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΡΟΤΑΣΙ: ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ  ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ”